Chào mọi người, mình là Trang Bông – một người nghiện việc và đam mê kinh doanh. Hôm nay chia sẻ với mọi người về hành trình 10 năm kinh doanh F&B của mình thông qua những lần khởi nghiệp đầy đau thương.
1. Con đường trải rộng nơi Sài Gòn phồn hoa và quyết định dừng lại ngay khi mới đạt được vị trí đáng mơ ước thời tuổi trẻ.
Mình từng là sinh viên Đại học Sân Khấu Điện Ảnh, chuyên ngành thiết kế. Đã từng là Designer thực thụ và có những năm tháng tuổi trẻ có thể nói là rực rỡ ở Sài Gòn. Sau 3,5 năm làm việc tại một agency của nước ngoài, mình được cất nhắc lên vị trí Leader Creative Arts của phòng Thiết kế với mức thu nhập “nghìn đô” và thưởng cuối năm lên tới 3 tháng lương.
Nhưng với cái máu kinh doanh có sẵn, mình đã gom góp hết vốn liếng sau một thời gian nỗ lực làm việc và những tháng ngày rong ruổi khắp phố phường Sài Gòn trải nghiệm ẩm thực để về Hà Nội khởi nghiệp.
2. 25 tuổi – thiếu kinh nghiệm, thừa đam mê và cái giá “đắt đỏ” cho lần đầu khởi nghiệp kinh doanh F&B khi brand còn chưa được khai trương.
Chưa kịp khai trương đã mất 450 triệu? Chuyện nghe như đùa nhưng đó là số tiền mình đã mất để đổi lấy bài học vỡ lòng cho những ai mới đi kinh doanh: CHỌN ĐỊA ĐIỂM.
Khi đó, mình mang mô hình Sport Bar từ Sài Gòn về. Mọi thứ từ Ý tưởng – Chi phí – Timeline và từng đầu việc cần triển khai đều đã được mình tính toán chi tiết và cụ thể. Nhưng, quán chưa kịp khai trương đã phải đóng cửa.
Câu chuyện là mình thuê một tầng hầm trong khu building đang xây dở dang gần nhà với giá thuê đáng mơ ước: 15 triệu/tháng cho 300m2. Đương nhiên, mình đã ký kết và làm việc với chủ thầu rõ ràng và cũng vì có người quen giới thiệu nên mình có phần chủ quan. Mọi thứ cũng đã setup hoàn thiện gần xong xuôi chờ ngày mở quán, thì trớ trêu thay… người làm việc với mình KHÔNG PHẢI CHỦ SỞ HỮU hay được quyền kinh doanh địa điểm đó một cách hợp pháp. Thế là chỉ sau 2 tháng, mình bị hất cẳng một cách không thương tiết cùng 450 triệu chắt chiu tan thành mây khói vì đã đập hết vào cái quán.
3. “Vỡ trận” với mô hình quán nhậu khó nhằn và hơn xxx triệu lại tiếp tục ra đi.
Tại sao nói khó nhằn? Vì mô hình nhà hàng chuyên món nhậu mình chọn đầu tư và mở khi đó là dành cho tập khách hàng nam từ 35+. Với insight khách hàng còn chưa hiểu rõ và chi phí quá cồng kềnh từ: giá thuê cao (ngay Hồ Trúc Bạch), số lượng nhân viên quán để vận hành lớn, món ăn nhiều và chi phí bếp khoán đắt, cộng thêm hao hụt món, hao hụt hủy đã làm mình VỠ TRẬN thật sự! Lần đầu bắt tay vào VẬN HÀNH, lần đầu thực sự sờ vào những thứ có tên gọi là Chi phí, nhân sự. Mình đã đi bay 200 triệu tiền vốn và hơn 100 triệu tiền bù lỗ cho thất bại thứ hai.
4. Chiếc áo vừa vặn mang tên Gà nướng Ò Ó O
Khi quán nhậu của mình đi vào trạng thái mông lung bế tắc, mình đã gặp lại Founder của Gà Nướng Ò Ó O. Khi còn ở Sài Gòn mình đã để mắt đến brand này từ những ngày đầu gây cơn sốt ở Sài Gòn vào 2013. Sau nhiều lần thương thuyết không thành và ngắt quãng giữa thời gian mình lập nghiệp lần 1, 2. Thời điểm này, như một cái duyên phải đến, khi mình đã có một chút nền tảng và Ò Ó O cũng đã bắt đầu phát triển vững theo dạng chuỗi, mình chính thức mở cửa hàng đầu tiên tại 26 Xóm Hạ Hồi – Hoàn Kiếm.
Mình vẫn nhớ chương trình đầu tiên phủ rộng thương hiệu là: Mua 1 gà phomai tặng 1 nồi lẩu gà lá chúc giá 8000đ. Sau 2 tháng mang lại hiệu ứng tốt, mình biết phải cho nhà hàng nhậu (khi đó vẫn chưa dừng hẳn) đóng cửa để tập trung vào Ò Ó O. Sau 5 tháng, doanh thu ngày trung bình 25 triệu. Bạn tưởng tượng được không, diện tích phục vụ khách của Hạ Hồi chưa tới 20m2.
Cùng sự kết hợp ăn ý với Foody và sau đó là Trạm Delivery (tiền thân của NOW) đã giúp Hạ Hồi tăng tốc kinh ngạc. Chỉ trong 10 tháng, mình đã thu được về hết tiền đầu tư. Tổng đầu tư 600 triệu, trong đó 200 triệu là góp cùng Founder và 1 partner khác.
Nhờ thành công với Hạ Hồi, mình mở liên tiếp 2 – 3 chi nhánh tiếp theo chỉ trong 1,5 năm. Và chính thức bước chân vào con đường ĐIỀU HÀNH DẠNG CHUỖI. Một bước tiến mới của mình từ người bán quán nhỏ -> vận hành dạng chuỗi.
——
COVID-19 và một phiên bản mới của Trang Bông
Cuối 2019 khi Covid-19 đến, mình đóng cửa 2 chi nhánh và lỗ nặng, tiền tỷ. Có lẽ sau từng đó năm kinh doanh đã giúp mình vững ý chí hơn nhiều. Chỉ trong hơn 2 năm Covid đến, mình đã thực sự học nhanh hơn và thử sức được rất rất nhiều thứ: ứng biến mùa dịch với chuỗi gà hiện tại để trụ được sau 04 lần dịch “tát vào mặt”.
Đến bây giờ nhìn lại, mình thấy rằng: Nếu không có những thất bại đầu đời, có lẽ mình sẽ không chịu tự nhìn lại bản thân: Mình là ai? Mình đang đứng ở đâu? Và chiếc áo nào mới vừa vặn với mình?
Mình đã học được cách để chọn một đối tác đi đường dài.
Mình đã học được cách chọn một mô hình mà mình thực sự hiểu và có thể điều hành nó.
Mình đã học được cách khiêm tốn học hỏi để học được nhiều hơn nữa.
MẤT TIỀN mồ hôi nước mắt đã cho mình những bài học thấm thía như vậy.
Những mô hình mình đang đầu tư, điều hành hiện tại, ai biết đâu sẽ có những sóng gió gì lại tới? Nhưng, qua nhiều lần thất bại rồi lại đứng lên, mình tin rằng bản thân rồi sẽ vượt qua được và ngày càng đứng vững hơn trong thị trường. Cả một thanh xuân dành cho kinh doanh quả thật xứng đáng.
Trang Bông