Trước khi mở quán café mình cũng như một số bạn cũng đi tìm hiểu về café, cách mở quán café để học hỏi kinh nghiệm, lên mạng vào các trang web để tìm hiểu với mong muốn tột bậc là có ai đã từng mở café và có kinh nghiệm để truyền đạt lại để mình khỏi bỡ ngỡ cũng như phần nào tích luỹ được kinh nghiệm, đủ tự tin để bước chân vào con đường kinh doanh.
Trước hết mình xin khẳng định là kinh doanh không hề dễ dàng như trong suy nghĩ và trí tưởng tượng của chúng ta. Điều này nói lên được không phải ai có tiền kinh doanh cũng đều thành công và ngược lại không phải ai kinh doanh cũng thất bại.
Khi mở quán café mình rất mong muốn tích luỹ được nhiều kinh nghiệm, càng nhiều càng tốt, mình lên mạng search và tìm hiểu, nhưng mình chưa thấy bài viết nào đúng thực tế cả, toàn trên lý tuyết là chính, chưa thấy tính thực tế để giúp các bạn có ý định mở quán café. Mình mở quán café được 2 năm tuy chưa đủ dài nhưng cũng không ngắn, cũng đã tích luỹ được kinh nghiệm kha khá để chia sẻ cho các bạn, mình chỉ nói chia sẻ thôi nhé, chứ mình không giỏi hơn ai mà đi tư vấn cả.
Mình năm nay 29t, sinh ra và lớn nên tại vùng đất Lâm Đồng, mình tốt nghiệp đại học Luật, ra làm cho một công ty cổ phần chuyên về xây dựng với mong muốn là sẽ mở một quán café và có một cái máy rang hiện đại để tự tay rang cafe. Thời sinh viên mình đã xin đi làm cho một xưởng rang xay café thuộc loại lớn tại Quận Gò Vấp, tại đây mình đã được làm việc và sử dụng máy rang hiện đại bậc nhất, nếu bạn nào biết về máy rang Probat thì các bạn biết nó hiện đại như thế nào, tại đây một mẻ rang là 50kg/mẻ. Và cũng tại xưởng rang này mà mình đã đoạn tuyệt với café bẩn, nói cách khác là café đậu bắp. Mình không rang mấy loại café này mà chỉ phụ trách rang café nguyên chất, còn thằng bạn thì phụ trách rang café này, chỉ có 30% café, còn lại là ngô và đậu nành trộn chung lại rang đến nhiệt độ 2400c, lúc này café chín còn đậu nành và ngô đã thành than tạo thành chất gây ung thư, sau đó đổ ra khay làm nguội và đến công đoạn tưới Caramel lên, bình caramel ghi toàn chữ trung quốc, sau đó là chất tạo bọt được trộn vào, mình đảm bào uống cái thể loại này không ung thư mới lạ. Từ đó mình quyết tâm ra trường đi làm sẽ dành tiền mua máy rang và mở một quán café nguyên chất.
Sau khi ra trường với tấm bằng luật mình không xin vào nhà nước mà ra làm cho một công ty cổ phần xây dựng, sau 3 năm có được 200tr. Mình dùng hết số tiền này để đầu tư mở quán café và mua 1 máy rang hiện đại. Việc đầu tiên là mình đi tìm hiểu về máy rang trên thị trường việt nam, tìm hiểu cả gần 1 năm vì trên thị trường các bạn chém không hết các Công ty sản xuất máy rang café, mình đến và xem tận mắt nào là máy rang bằng điện rồi bằng ga, nhưng mình loại ngay loại máy rang bằng điện vì rang bằng điện hạt café không bao giờ ngon cả, mình chỉ tìm loại máy rang bằng ga, các bạn có ý định mua máy rang thì hãy tìm hiểu thật kỹ nhé, máy rang có rất nhiều kiểu, cũng như giá cả khác nhau, đa số là do các thợ cơ khí chế tạo và làm, nhiều khi thợ cơ khí không am hiểu về café nhưng vẫn chế tạo một máy rang là chuyện bình thường, nhưng mua những máy rang như vậy thì các bạn biết kết quả như thế nào rồi đó. Mình mua máy rang loại 6kg/mẻ với giá 90tr, nếu các bạn có ở HCM có thể ghé quán mình để xem tận mắt, nếu ai nhiệt tình và có tâm huyết với nghề cafe mình sẽ dạy cách rang và cách phối trộn café miễn phí, mình dị ứng với những người biết một chút về café và mua cái may rang về rồi lên mạng dạy kiếm tiền.
Mục đích của mình là mở quán café rang xay tại chỗ, có một máy rang hiện đại tại quán để người uống café có thể thưởng thức ly café nguyên chất, tìm hiểu về café và cách rang café. Để thực hiện mong muốn đó mình mua máy rang và tìm kiếm mặt bằng để mở quán café. Sau gần cả năm tìm hiểu máy rang thì mình đã mua được, đến giai đoạn tìm mặt bằng, tìm mặt bằng rất rất khó và vất vả, không hiểu sao năm 2012, 2013 đi đâu mình cũng thấy bảng cho thuê mặt bằng dán đầy trước nhà, mà sang năm 2014 mình tìm mòn con mắt mà không có cái nào ưng ý, đành phải chuyển sang ý định đi sang lại quán. Mình rất có kinh nghiệm trong việc sang lại quán mình sẽ chia sẻ cho các bạn nếu chẳng may các bạn tìm mặt bằng trống không được bắt buộc phải sang lại.
Thời gian gần đây các bạn lên mạng xem, đặc biệt là trang web chotot vào mục mặt bằng, nhà đất gì đó,các quán café sang lại nhiều thôi rồi nếu ai không có kinh nghiệm cũng như chịu khó xem xét thì có thể các bạn sang lại quán mà người ta bán không được. Mà mình cam đoan đến 80% các quán sang lại là do bán không được chứ chẳng ai chê tiền cả, họ mở ra với mục đích kinh doanh kiếm lời, không có lời nên mới sang lại.
Nếu các bạn nhắm được quán nào mà các bạn cần sang lại, nếu có địa chỉ rõ ràng thì các bạn đừng có điện thoại trước, cứ đến quán uống giả vờ làm khách để nhìn trực tiếp xem quán đó hoạt động như thế nào, các bạn đến một lần chưa thể biết được đâu, phải đến vào các buổi sáng, trưa và tối và cách ngày ra nhé, đừng đến 1 ngày. Sau đó phải hỏi những người xung quanh xem quán đó hoạt động lâu chưa, có khách không, ở đây có an ninh không… nhiều thứ lắm các bạn cứ hỏi. Rồi khi quyết đinh gặp trực tiếp người cần sang thì phải hỏi cho rõ thời hạn thuê như thế nào, còn không, hết được ký tiếp không, chủ nhà có ở chung không, lối đi chung hay riêng, nếu mà lối đi chung thì rắc rối lắm. Rồi điện nước tính như thế nào, nếu mình thuê nguyên căn thì không sao còn ở chung với chủ nhà thì phải rõ ràng, mập mờ là chết. Tiếp đến nếu đã đạt được thỏa thuận thì bạn phải yêu cầu gặp trực tiếp chủ nhà để khẳng định lại tính chính xác một lần nữa, đừng có mà đưa tiền cọc hay làm hợp đồng khi chưa trao đổi với chủ nhà nhé.
Mình muốn thuê mặt bằng mà có thể được máy rang trong quán và rang trực tiếp, các mặt bằng tại khu văn phòng thì không thích hợp đặt máy rang cỡ lớn vì khói café thải ra khi rang, nên mình tìm được một cái mặt bằng trong khu dân cư đằng trước có công viên nội bộ nên rất thông thoáng, mình muốn ngoài việc cung cấp nhưng ly café tại quán thì mình sẽ cung cấp café rang mộc, không tẩm bất cứ một phụ gia nào, nguồn café được mình lấy tại quê mình, ngoài café nhà mình thì mình còn đặt café của những người hàng xóm bên cạnh nhà mình, hạt café khi thu hoạch phải chín đều thì mới hái xuống, mình kiểm soát được đầu vào tránh tình trạng hạt xanh chưa chin được hái và cung cấp cho các quán rang, hạt chưa chín sau khi rang đem uống sẽ có vị chát và không có hậu vị.
Sau khi thuê mặt bằng mình bắt đầu tự lên mạng xem cách thiết kế các quán café, mình thích kiểu thiết kế của Minalo nên mình tự lên mạng download hình để đi in, mua gỗ về đóng lên tường, mua bàn ghế, ly tách mình tìm hiểu và mua chỗ rẻ nhất nhưng chất lượng bảo đảm chứ ko dại gì rúc vô siêu thị để mua.
Tự mình thiết kế và đi mua đồ thì nó rẻ hơn rất nhiều, mình đầu tư hết 50tr, quán có ti vi 40inch, tủ lạnh 300l, tủ mát 300l, máy bào đá, máy xay café, máy xay sinh tố…. ly tách, nói chung đủ hết. Khi kinh doanh mới thấm thía được nỗi vất vả, không kinh doanh thì cuộc sống cứ ung dung sáng đi làm tối về, trưa ăn cơm xong là đi ngủ trưa. Nhưng kể từ khi kinh doanh không trưa nào được ngủ cả, tối phải thức khuya. Vì mình vừa đi làm vừa kinh doanh nên khó khăn chồng chất khó khăn, mình thì tay nghề pha café không đến nỗi nào, gọi là biết pha chế và có bí quyết riêng, nhưng mình đâu có thể đứng pha chế để bán được vì mình còn phải đi làm công ty. Mình quyết định thuê nhân viên là những bạn sinh viên làm theo ca, ca sáng và ca chiều giờ hành chính hết, còn tối mình về và trông quán. Mình mua camera ip đặt tại quán để kiểm soát qua điện thoại, về camera thì mình cũng rành nên quyết định mua cái camera hiện đại của việt nam sản xuất, mình có thể điều khiển xoay được trên điện thoại nên mình có thể kiểm soát được lượng khách tại quán.
Qua đây mình chia sẻ với các bạn cách tuyển chọn nhân viên nhé, nếu các bạn là không phải đi làm, có thời gian trực tiếp ở quán để quản lý thì nó sẽ dễ dàng hơn rất nhiều, còn không có ở quán mà giám giao quán của mình cho các bạn sinh viên để mình đi làm thì rất mạo hiểm, nhưng dù thế nào thì khâu tuyển chọn nhân viên rất quan trọng, đầu tiền là các bạn xác định mình cần tuyển là nam hay nữ, với kinh nghiệm của mình thì các bạn đừng bao giờ chê mấy bạn nam nhé, khi mình tuyển phục vụ thì mình tuyển nam vì mấy bạn nam rất biết cách làm việc, thậm chí là chăm chỉ hơn mấy bạn nữ nhiều. Khi phỏng vấn các bạn phải đặc biệt chú ý tới cách ăn nói, nói năng có lễ phép không, có lịch sự không, từ cách ăn nói các bạn sẽ biết được người đó có thật thà không, có chăm chỉ không, ngoan không để có quyết định loại hay chọn. Thứ hai khi tuyển vào thì việc hết sức quan trọng là phải nói rõ công việc cần phải làm, nói rõ tứ A-Z luôn, yêu cầu khi vào làm thì phải làm gì đầu tiên, rồi cách ăn nói như thế nào với khách…bla bla… nhiều lắm, nhưng bắt buộc phải nói hết để các bạn cảm thấy mình có làm được hay không, tránh tình trạng vào làm được vài bữa thấy công việc không theo ý mình là nghỉ.
Cái quan trọng không kém là quản lý đồ đạc, tài sản của quán. Các bạn lơ là ở khâu này thì khổ đấy, phải thống kê từng thứ một, giao cho mấy bạn làm việc, làm vỡ hay mất là phải đền, khi giao ca phải bàn giao cụ thể. Có bạn hỏi nếu không có mặt ở đó thì quản lý café hay lượng đường, sữa làm sao, nhân viên nó ăn bớt thì sao, nó bán được 10 ly nhưng báo với mình có 8 ly thì sao, sao mình biết được. Câu hỏi này mình trả lời như sau: Mình đã nói khâu tuyển người hết sức quan trọng, nếu bạn có mặt ở đó thì không sao, còn giao quán cho họ để mình đi làm thì đó là vấn đề hết sức khó khăn, nên mình mới nói các bạn phải hết sức chú ý đến cách ăn nói, phải phán đoán được người đó có thật thà, chăm chỉ không, có hay nhắc tới tiền không, ví dụ mức thuê sinh viên mặt bằng chung là 10k/giờ, vào các bạn trả 9k-10k bạn đó có khó chịu không, có chê ít không, rồi vòi vĩnh là có được thưởng không, có được nghỉ không…bla bla. Gặp trường hợp đó nên loại cho rồi, có được 1 nhân viên thật thà thì 70% là không bị ăn bớt, 30% còn lại nằm ở cách đối xử của bạn nữa. Với mình thì mình rất thân thiện với nhân viên, nhiều khi mấy bạn vừa vào làm việc mình thấy đi đường nắng nên mình tự tay pha cho mấy bạn cốc nước, ly café, họ sẽ cảm thấy cảm kích, họ thấy họ được tôn trọng, thấy mình là con người tốt nên họ sẽ hết sức làm cho mình mà không có ý vụ lợi. Với lại điều quan trọng là mình có lời thì hãy chia sẻ với nhân viên, đừng bao giờ keo sỉ, ăn hết một mình nhé. Nên mình rang xay café để phân phối, thời gian đầu mấy bạn còn tự nguyện trong lúc rảnh thì đi giới thiệu hộ mình cho các quán café ý chứ. Cái nữa là các bạn nên mắc cái camera, giá tầm 1tr1 nhưng phải nói là hiệu quả y như các bạn có mặt tại quán vậy, camera mình mua được sản xuất tại Việt Nam, độ nét HD, có thể điều chỉnh xoay 360 độ trên màn hình điện thoại, lượng khách ở quán như thế nào các bạn có thể biết được, nắm được tình hình để điều chỉnh hay nhắc nhở nhân viên.
Rồi khách hàng thì đủ thể loại, có người dễ tính, người thì khó tính, người thì uống café ngọt chút, người ngọt vừa, người đắng, người uống sex tức là ko bỏ đường. Kinh nghiệm của mình là đối với khách hàng mới vào lần đầu thì mình hướng dẫn nhân viên sau khi họ uống xong mình hãy hỏi là café em pha như vậy anh(chị) uống thấy vừa không, họ sẽ chỉ cho các bạn thiếu sót chỗ nào, bên cạnh đó thì các bạn cũng biết được sở thích của họ là uống café đắng hay ngọt để từ lần sau họ vào là mình biết cách pha theo ý họ.
Kinh nghiệm thì còn nhiều, cả cách pha café như thế nào cho ngon, rồi pha như thế nào để có bọt y như ly espresso pha bằng máy, nhưng thực chất là pha bằng phin mà lại có được ly café như thế, đỡ tốn mấy triệu tiền mua máy, rồi dùng nước gì để pha café. Còn nhiều lắm. Hôm nay mình chia sẻ đến đây thôi, rảnh mình sẽ chia sẻ tiếp. Bạn nào rảnh có thể đến quán café của mình để thưởng thức ly café, cũng có thể để trao đổi kinh nghiệm vì mình cũng luôn là người học hỏi. Không ai giỏi hơn ai, chỉ là sự trải nghiệm và tích luỹ kinh nghiệm thôi. Rất vui được làm quen với những bạn có cùng chí hướng, hãy giữ lấy chất lượng của ly café Việt.
thanhdong000
